شهر پورتو پرتغال، در مرداد ۱۴۰۰ قرارداد خواهرخواندگی خود را با شهر اصفهان امضا کرد و یکی از وجوه اشتراک مهم این دو شهر، استفاده گسترده از کاشی در معماری شهری و بناهای تاریخی است که زمینه تقویت ارتباط فرهنگی میان دو شهر را فراهم کرده است.

این روزها نمایشگاه «کاشی پرتغالی آزولژو، گفت‌وگوهای معاصر» به همت شهرداری اصفهان و سفارت پرتغال در ایران در حال برگزاری است. این رویداد فرهنگی در ادامه برنامه‌های مشترک میان شهر اصفهان و شهرهای خواهرخوانده شکل‌گرفته و تلاش دارد ظرفیت‌های هنری و فرهنگی این ارتباطات را پررنگ‌تر کند.

در سال ۱۴۰۲، نمایشگاه موزه تزار سکوی سلو از سن‌پترزبورگ در کتابخانه مرکزی اصفهان برگزار شد که مجموعه‌ای از نقاشی‌های این شهر تاریخی را به نمایش گذاشت و با استقبال گسترده‌ای روبرو شد.

همچنین در سال ۱۴۰۳، نمایشگاه جمهوری داغستان روسیه به معرفی فرهنگ و سبک زندگی مردم آن منطقه پرداخت. اکنون سومین نمایشگاه این دوره مدیریت شهری با محوریت کاشی‌های مشهور پرتغالی در حال برگزاری است.

شهر پورتو پرتغال، در مرداد ۱۴۰۰ قرارداد خواهرخواندگی خود را با شهر اصفهان امضا کرد و یکی از وجوه اشتراک مهم این دو شهر، استفاده گسترده از کاشی در معماری شهری و بناهای تاریخی است که زمینه تقویت ارتباط فرهنگی میان دو شهر را فراهم کرده است.

در سال ۱۵۸۴، اولین هنرمند پرتغالی طراحی و ساخت آزولژو را آغاز کرد. این نوع کاشی‌کاری به‌سرعت در معماری کشور رواج یافت و امروز در فضاهای بیرونی کلیساها و سازه‌های عمومی پرتغال به‌وفور دیده می‌شود.

هنر کاشی‌کاری اصفهان ریشه اصلی شکل‌گیری سبک آزولژو پرتغال است

مصطفی دولت یار، مدیر دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در استان اصفهان با تاکید بر اهمیت جایگاه جهانی هنر کاشی‌کاری ایرانی اظهار داشت: هنر کاشی گری ریشه در تاریخ چندهزارساله این سرزمین دارد و در گذر زمان از طریق تعاملات فرهنگی در دوره‌های مختلف به‌ویژه دوران شکوفایی تمدن اسلامی به سرزمین‌های گوناگون منتقل شده است.

وی افزود: همین جریان فرهنگی موجب شده سبک‌ها و شیوه‌های نوین کاشی‌کاری در کشورهایی مانند پرتغال شکل گیرد و ردپای هنر ایرانی در آنها قابل‌مشاهده باشد.

دولت یار با تأکید بر اهمیت همکاری‌های فرهنگی میان اصفهان و شهر پورتو خواهرخوانده اصفهان گفت: امید است این هم‌افزایی هنری آغازگر مسیر جدیدی از تعاملات گسترده فرهنگی میان دو کشور باشد و ظرفیت‌های مشترک هنری و تمدنی را بیش از گذشته فعال کند.

کاشی‌های شهر پورتو با رنگ‌های لاجوردی و سفید شباهت زیادی به کاشی‌های اصفهان دارند، اگرچه در معماری اصفهان از رنگ‌های فیروزه‌ای، لاجوردی و زرد هم استفاده می‌شود که این تنوع می‌تواند زمینه‌ساز گفت‌وگوهای فرهنگی و هنری بیشتری باشد. در این رویداد، علاوه بر معرفی کاشی آزولژو از پرتغال، نمونه‌هایی از کاشی هفت‌رنگ اصفهان هم ارائه شده است.

اهدای گنجینه‌ای از آثار نویسندگان برجسته پرتغال به کتابخانه شهرداری اصفهان

آندره اولیویرا، کاردار سفارت پرتغال در ایران اظهار داشت: خرسندم که این رویداد هنری فرصتی فراهم کرد تا نقش فرهنگ در تعاملات ملت‌ها برجسته شود زیرا هیچ بستری برای روزگار کنونی وجود ندارد جز آنکه فرهنگ موردتوجه قرار گیرد.

وی افزود: برگزاری این نمایشگاه برای من یادآور سفری چندصدساله در تاریخ مشترک ایران و پرتغال است؛ پیشینه‌ای که با پنج قرن روابط دیپلماتیک پایدار استحکام یافته است.

کاردار سفارت پرتغال در ایران با اشاره به غنای ادبیات دو کشور گفت: ایران و پرتغال را می‌توان سرزمین شعر و ادبیات دانست و از فردوسی و خیام تا لوئیس واز دکاموئس شواهدی از پیوندهای فرهنگی عمیق میان دو ملت دیده می‌شود.

وی با اشاره به گستره زبان پرتغالی افزود: امروز این زبان پنجمین زبان جهان از نظر شمار گویشوران است و در کشورهای متعددی به‌صورت رسمی کاربرد دارد ضمن اینکه چهره‌های برجسته جهانی از جمله کریستیانو رونالدو این زبان را در سطح بین‌المللی بیش از گذشته شناسانده‌اند.

کاردار سفارت پرتغال با اشاره به توسعه همکاری‌های فرهنگی میان دو طرف گفت: با افتخار مجموعه‌ای از کتاب‌های پرتغالی از جمله آثار کامیلو کاستلو برانکو نویسنده شاخص پرتغال را به کتابخانه شهرداری اصفهان اهدا کرده‌ایم و امیدوارم مطالعه این آثار برای علاقه‌مندان سودمند باشد.

نمایشگاه «کاشی پرتغالی آزولژو، گفت‌وگوهای معاصر» از ۱۵ تا ۲۰ آذرماه در محل نگارخانه کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان برپاست.

ساعت‌های بازدید عمومی این نمایشگاه، همه‌روزه از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۸:۳۰ است و پنجشنبه‌ها هم بازدید از ساعت ۰۸:۳۰ تا ۱۸:۰۰ امکان‌پذیر است تا همه علاقه‌مندان بتوانند با سهولت بیشتری از آثار ارائه‌شده بهره‌مند شوند.

برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی علاوه بر معرفی هنری اصیل و باارزش، ابزاری مؤثر برای تقویت دیپلماسی فرهنگی، توسعه تعاملات بین‌المللی و افزایش شناخت مردم دو کشور از پیشینه‌های مشترک است و نشان از ظرفیت بالای اصفهان در حوزه تبادلات فرهنگی دارد. با اجرای رویدادهای فرهنگی مشابه با همکاری دیگر شهرهای خواهرخوانده می‌توان زمینه معرفی هرچه بیشتر آثار هنری، میراث ماندگار و فرهنگ شهر اصفهان را برای مخاطبان داخلی و خارجی فراهم کرد.