• این نکته باید برای حاکمیت و عرصه دیپلماسی در ایران قابل تأمل باشد زیرا نشان می دهد دوکشوری که عملا در دهه های گذشته تا امروز سهم قابل توجهی از امتیازات متنوع اخذشده از جمهوری اسلامی ایران داشته اند و مثلا از تخفیف های ویژه در خرید نفت یا خرید پهپادهای نظامی بهره های فراوان برده اند، اکنون در زمان نیاز جدی جمهوری اسلامی ایران به حمایت های عملی آنان، نمی توانند در نقش عملیاتی و واقعی خود بازی کنند و نتیجه این می شود که نتوانند حمایت و رأی ۹ عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد را برای تاخیر در اجرای مکانیسم ماشه بدست آوردند.

اگر همانند همه مردم هر روز متناسب با نیازهای خانواده در بازار و فروشگاه‌های سطح شهرها رفت و آمد و خرید انجام دهیم بی تردید متوجه می شویم که بازگشت تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد در کنار سایر تحریم های ظالمانه آمریکا حداقل در یک دهه گذشته، تاثیرات قابل توجهی بر زندگی مردم بویژه در بخش معیشت و اقتصاد خواهد گذارد و غیر از روال تورمی و گرانی همیشگی و بدون منطق کشور، در هفته های اخیر نیز این گرانی ها رشد و سرعت بیشتری پیدا کرده است.

ثابت بودن درآمدها و حقوق های بخش عمده ای از بدنه کارمندی، کارگری و بازنشستگان در حالیکه هر روز قیمت هر نوع اقلام ضروری و غیر ضروری افزایش می یابد، شکاف جدی ای را در زندگی طبیعی خانواده ها از نظر دخل و خرج ایجاد می کند و اگر بواقع تدابیر موثر و کوتاه مدتی برای مقابله با این گرانی ها و تدابیر میان مدت برای تحریم های ظالمانه آمریکا و همپیمانان آن اندیشه نشود، باید نگران گسترش فقر و رکود اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم بود.

ایران کشوری متکی به منابع طبیعی و نعمتهای الهی بی شماری است که نتوانسته با بهره مندی از علوم و پیشرفتهای علمی در دهه های گذشته، از این نعمات خداوندی بهره برداری مناسبی داشته باشد که نتایج آن بر سر سفره و زندگی مردم کشور ملموس و محسوس باشد.

ایستادگی و مقاومت در برابر فشار و تحریم‌های ظالمانه تنها زمانی اثربخش خواهد بود که با اعمال درست سیاست خوداتکایی در همه بخشهای اقتصادی، صنعتی، کشاورزی، معادن و منابع طبیعی و جلوگیری خام فروشی منابع ملی، بگونه ای محصولات متنوعی تولید و روانه بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی کند که سایر کشورها را محتاج و نیازمند تولیدات ایرانی نماید و ضمن تقویت ارزش پول ملی، تولید ناخالص ملی و کسب درآمدهای ارزی ناشی از صادرات، توان دولت را در تامین نیازهای جامعه، متناسب سازی حقوق های پرداختی، جلوگیری از تورم و گرانی و … ارتقا داده و نقش محوری و بیشتری در تصمیمات جامعه جهانی ایفا کند. در هر حال اینکه دو کشور مهم مانند چین و روسیه نمی توانند در وقت نیاز و ضرورت از جمهوری اسلامی ایران حمایت اثربخشی داشته باشند می تواند مفاهیم قابل تأملی داشته باشد.

یا با ارائه قطعنامه پیشنهادی برای تأخیر شش ماهه در اجرای مکانیسم ماشه صرفا دنبال رفع تکلیف از خود در برابر ایران و همه الطاف مکرر جمهوری اسلامی ایران به این دو کشور بودند. یا اصولا دیگر از جایگاه اثربخش در عرصه بین المللی برخوردار نیستند و حاضر نبودند بیش از این خود را برای جمهوری اسلامی ایران هزینه کنند.

یا سنگینی کفه دیگر ترازو، عملا ناتوانی این دو کشور را برای حمایت از ایران بعنوان کشوری که دارای روابط و معاهده راهبردی طولانی مدت با آنان است را اثبات می کند.

بنظر می رسد در هر سه وجه، جمهوری اسلامی ایران باید در برنامه های سیاست خارجی خود به بازیابی چارچوب ها و روابط بین الملل متناسب با میزان تعاملات و اثربخشی طرفین بپردازد و بیش از این برای کشورهایی که به وقت نیاز، قادر به کمک نیستند یا اثربخشی مفیدی ندارند یا ترجیح می دهند بازیگر پشت پرده علیه منافع ملی ایران و جمهوری اسلامی ایران باشند، هزینه ندهند.

طبیعی است که افکار عمومی ایران در جریان بسیاری از نامردی های برخی کشورهای به ظاهر دوست در عرصه منطقه ای و بین المللی مثلا در سوریه قرار نمی گیرند اما حاکمیت باید متوجه باشد که متناسب با هزینه هایی که از سوی ایران در روابط بین الملل و همچنین روابط دو یا چندجانبه میان کشورها پرداخت شده است، دستاورد ملموسی بدست نیامده که اثراتش در داخل کشور، زندگی و سفره مردم محسوس باشد.

اتخاذ شیوه و سیاستی که ضمن افزایش قدرت اقتصادی و بین المللی ایران، به افزایش اعتماد عمومی و حمایتی همه آحاد مردم منجر شود، می تواند کشور را در مقابل دشمنان بویژه نیرنگ‌های آمریکا و چند کشور اروپایی، متحدتر نموده و رنج مردم در بخش معیشت و اقتصاد را کاهش دهد.

جهان امروز با جهان ۵۰ و ۱۰۰ سال قبل بسیار متفاوت است. اتخاذ هر سیاستی باید متناسب با مقتضیات زمان خود باشد و شاید نتوان سیاست ۵۰ سال قبل را برای جهان امروز نیز اجرا کرد. دنیای امروز به لحاظ پیشرفتها و دستاوردها و حتی نوع نگاه و رفتارهای اجتماعی مردم تغییرات جدی داشته است.

به لحاظ تجهیزات پیشرفته ارتباطی که ساده ترین آن تلفن همراه و برنامه های مختلف در فضای مجازی است، دیگر چیزی پنهان نمی ماند و هیچ پرسشی بدون طرح باقی نمی ماند.

پرسشگری نسل‌های امروز برای هر نکته و موضوعی قابل قیاس با دهها سال قبل نیست و آنان هر نکته و سخنی را بدون تحقیق و بدون دست یافتن به حقایق آن نمی پذیرند. اتفاقات به سرعت در دنیا منتشر می‌شود و کمتر موضوعی را می توان مانند گذشته از افکار عمومی بویژه نسل‌های میانسال، جوان و نوجوان دور نگه داشت. از این رو باید متوجه باشیم که ضمن اندیشیدن مسیرهای منطقی در تعیین سیاست خارجی، نیم نگاه موثری هم به اتخاذ رویکردهای داخلی داشت که زمینه حمایت از همان سیاست خارجی صحیح را در کنار تقویت و ارتقای سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی به همراه داشته باشد.